Tiếp chuyện chúng tôi tại cơ sở thu mua nông sản của HTX Dịch vụ Nông nghiệp tổng hợp Châu Rế, chị Châu Thị Xéo, Giám đốc HTX vui mừng cho biết chị vừa nhận được Quyết định của Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam tặng danh hiệu Nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2022. Chị chuẩn bị ra Hà Nội dự lễ tuyên dương vào dịp kỷ niệm 92 năm Ngày thành lập Hội Nông dân Việt Nam (14/10/1930- 14/10/2022). Trao đổi với chị Xéo, chúng tôi được biết thời thanh niên, sau khi tốt nghiệp THPT năm 1982, chị đăng ký thi tuyển sinh vào khoa nuôi trồng của Trường Đại học Thủy sản Nha Trang do không đủ điểm đậu nên chị được chuyển sang học dự bị đại học. Hoàn cảnh kinh tế gia đình khó khăn, chị Xéo xếp lại ước mơ trở thành kỹ sư thủy sản, trở về quê tham gia công tác tại HTX mua bán Thành Tín, phụ mẹ nuôi các em ăn học.

Với đức chịu thương chịu khó của người phụ nữ tận tâm với công tác xã hội, chị được cấp ủy, chính quyền xã Phước Hải tin tưởng phân công làm Phó Chủ tịch Hội Phụ nữ xã Phước Hải. Nhìn thấy mô hình chị em phụ nữ giúp nhau làm kinh tế gia đình hiệu quả do Châu Thị Xéo phụ trách, chị được Ban quản lý Dự án Giảm nghèo huyện Ninh Phước mời lên làm điều phối viên dự án. Chị tham gia các chương trình tập huấn có kiến thức căn bản thực hiện dự án giảm nghèo đem lại hiệu quả thiết thực. Dến năm 2007, chị thôi làm công tác điều phối viên trở về làng sản xuất nông nghiệp trên đồng đất cát trắng ven biển Phước Hải, tục danh Pu Rế (Rẫy Sen, tiếng Chăm). Đưa chúng tôi đi thăm cánh đồng măng tây xanh áp dụng biện pháp canh tác hữu cơ tưới nước tiết kiệm, chị Xéo nói trước đây là khu đất hoang hóa trồng bắp, đậu phộng, dưa hấu lấy hạt ăn nước trời một vụ rất bấp bênh. Vợ chồng chị đưa nhau ra Pu Rế lập nghiệp cách làng Thành Tín khoảng 3 cây số, khu đất hoang hóa “3 không”, không đường, không điện, không nước sinh hoạt. Bà con tộc họ vận động chị trở về làng sinh sống nhưng chị quyết tâm bám Pu Rế, vươn lên làm giàu từ khai thác tiềm năng đất đai.

Mọi chuyện bắt đầu từ năm 2008, chị Xéo thuê người khoan giếng nước bằng phương pháp thủ công với giá 1,2 triệu đồng. Điều may mắn khi đóng ống nhựa xuống độ sâu 8 mét gặp mạch nước ngọt trong mát, dâng đầy. Vợ chồng chị vui mừng hơn bắt được vàng là tìm được “mỏ nước ngọt”, có đất có nước có sức lao động bảo đảm có cuộc sống ấm no. Từ gữa năm 2016, chị trồng thử nghiệm 1 sào cây măng tây xanh bơm tưới từ giếng khoan. Sau hơn tám tháng bén rễ trên đồng đất cát được chị chăm sóc chu đáo, cây măng tây xanh cho thu nhập trung bình 500- 700 ngàn đồng/ngày. Nhìn loài cây đem lại thu nhập cao trên đồng đất cát trắng, bà con nông dân thôn Thành Tín được chị Xéo tuyên truyền vận động trồng măng tây xanh và đồng thuận thành lập HTX Dịch vụ Nông nghiệp tổng hợp Châu Rế. Chị Xéo vận động 11 hộ thành viên HTX hiến 3.200 m² đất làm đường giao thông giúp bà con vận chuyển nông sản thuận lợi. Nhà nước cũng đã hỗ trợ cho HTX trên 3 tỷ đồng xây dựng đường giao thông, điện lưới, lắp đặt hệ thống tưới tiết kiệm và cây giống măng tây xanh.

Chị Châu Thị Xéo người phụ nữ dân tộc Chăm làm giàu trên cánh đồng Pu Rế.

Qua 4 năm thành lập từ tháng 8- 2018 đến nay, với vài trò Giám đốc HTX, chị Xéo huy động mọi nguồn xã hội chung tay xây dựng đồng đất Pu Rế trở thành vùng đất vàng với loài cây măng tây xanh cho năng suất, chất lượng cao. Từ buổi đầu thành lập chỉ có 77 thành viên với vốn điều lệ 111 triệu đồng đến nay tăng lên 73 thành viên với vốn điều lệ trên 200 triệu đồng. Với diện tích 20 ha canh tác theo mô hình cánh đồng lớn, các hộ thành viên thu hoạch trung bình 200- 300 kg/ngày, bán cho HTX thu mua 45.000 đồng/kg. Sản phẩm măng tây xanh thương hiệu Châu Rế đạt chuẩn VietGAP được phân phối các tỉnh trong cả nước. Riêng gia đình chị Xéo canh tác 8 sào măng tây xanh kết hợp chăn nuôi 6 con bò và 35 con dê cho thu nhập trung bình 500 triệu đồng/năm. Chị Châu Thị Xéo được Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận tặng Bằng khen đã có thành tích trong phong trào thi đua yêu nước, xây dựng nông thôn mới và phong trào nông dân thi đua sản xuất kinh doanh giỏi, đoàn kết giúp nhau làm giàu và giảm nghèo bền vững giai đoạn 2015- 2020.